БАТЭ спрабуе вырашыць праблему з забіўным форвардам (пасля Радзівонава цягнуў адзін Скавыш) – падобна, паставілі на досвед працы з Альшэўскім і знаёмымі па Брэсце
Вось навошта Барысаву Дзяніс Лапцеў.
Пасля заканчэння сезона-2017 БАТЭ страцiў аднаго з найлепшых нападаючых у гісторыі белфутбола – Віталь Радзівонаў у 34 гады павесіў буцы на цвік, маючы ў актыве 145 галоў у вышэйшай лізе, больш у беларускім Д1 забівалі толькі Раман Васілюк (219) і Валерый Стрыпейкiс (174). Алегу Дулубу, які ўзначаліў барысаўчан, прыйшлося шукаць новага забівалу – гэтая ж праблема заставалася актуальнай і далей для трэнераў БАТЭ, якія сталі часта мяняцца.
Цяпер клуб зрабiў чарговыя спробы эфектыўна закрыць пазіцыю форварда – успомнім, як гэта атрымлівалася раней і якія перспектывы бачныя ў новых выпадках.
Наперадзе выдзяляўся толькі Скавыш
З часоў Радзівонава адзіным нападаючым «жоўта-сініх», хто мог забіць больш за дзясятак мячоў за сезон, аказаўся Максім Скавыш, які мог нават пры выхадах з лаўкi запасных аформіць галоў больш, чым форварды стартавага складу. Напрыклад, у першым сезоне пасля сыходу Радзівонава наперадзе рабілі стаўку на Мікалая Сігневіча. У сярэднім нападаючы праводзіў на полі па 78 хвілін, але за 23 матчы забіў усяго шэсць мячоў. Скавыш жа гуляў толькі тайм за сустрэчу, але ўмудрыўся ў 29 паядынках 11 разоў паразіць вароты сапернікаў.
Колькасць галоў Максіма расла прапарцыйна яго гульнявому часу. Апафеозам стаў сезон-2020: Скавышу ўдалося забіць 19 разоў, стаць найлепшым бамбардзірам і напрыканцы года атрымаць статуэтку найлепшага футбаліста Беларусі. У наступным годзе нападаючы за першы круг аформіў дзевяць галоў і за адступныя ў 350 тысяч еўра з“ехаў гуляць за «Шахцёр».
Не раз апякаліся на іншых, але паўабарона цягнула
Пасля Радзівонава ніводны з барысаўскіх нападаючых, акрамя Скавыша, за поўны чэмпіянат не забіваў больш за шэсць разоў. Той жа Сігневіч з 2018 года згуляў за Барысаў 49 матчаў і запісаў на свой рахунак 12 галоў. Не лепш у атацы выглядалі калісьці топавыя нападаючыя лігі Антон Сарока (18 матчаў, 4 галы) і Боян Дубаіч (29 матчаў, 7 галоў). Менавіта пасля пераходу ў Барысаў пачаўся закат кар'ер гэтых форвардаў.
Галоўнай сілай атакi Барысава з“яўлялася сярэдняя лінія. Толькі за чэмпіянат-2019 14 мячоў забіў Станіслаў Драгун. Паўабаронцы БАТЭ не раз станавіліся лепшымі бамбардзірамі каманды і набіралі больш за ўсіх балаў у лізе па «гол+пас». У 2022-м самым вынiковым у атацы «жоўта-сініх» быў усё той жа Драгун – дзесяць галоў.
Паралельна барысаўчане шукалі забіўнога форварда за межамі Беларусі. Пасля Радзівонава ў БАТЭ спрабавалі раскрыцца нападаючыя Ясэ Туомінен (23 матчы, 1 гол) і Уільям Кізіта (3 матчы). Улетку 2022-га «жоўта-сінія» падпісалі серба Дам“яна Дастаніча, але 21-гадовы форвард так пакуль і не змог забіць за БАТЭ, правёўшы 11 матчаў ва ўсіх турнірах.
З агульнага шэрагу па выніковасці выдзяляецца Дзмітрый Юсаў. Вопытнага ўкраінца летам 2021-га запрасіў у каманду Віталь Жукоўскі як замену Скавышу, які з“ехаў у Салігорск. Калі ў еўракубках Юсаў выходзіў на замену, то ў вышэйшай лізе часта з“яўляўся з першых хвілін. За паўгода ў БАТЭ нападаючы набраў нядрэнныя 5+2 за 12 матчаў чэмпіянату. Такая статыстыка дапамагла нагадаць пра сябе на Радзіме – зараз Юсаў выступае ва УПЛ за «Чарнаморец».
У 2022-м з-за адсутнасці неабходнага выканаўцы наперадзе і невялікіх трансферных магчымасцей з вінгера Нямані Міліча зрабілі чыстага нападаючага. Балканцу не было альтэрнатывы на пазіцыі форварда, таму ён у сярэднім праводзіў на полі па 81 хвіліне – так шмат не гуляў ні адзін з барысаўскіх нападаючых у пострадзiвонаўскую эпоху. Аднак нават з такім даверам Міліч правёў усяго шэсць галоў у 27 матчах. Пры гэтым два іншыя форварды БАТЭ Дастаніч і Аляксандр Французаў наогул не забівалі ў чэмпіянаце.
У 2023-i з новым наборам форвардаў – маладым і дасведчаным
Зімой Міліч з сямейных прычын пакінуў БАТЭ – атрымлівалася, што Кірыл Альшэўскі заставаўся толькі з Дастанічам і Французавым. Гэтая сітуацыя відавочна не задавальняла клуб – і яго шэрагі папоўнілі ўжо два форварды.
У студзені барысаўчанам удалося вылавіць на рынку свабодных агентаў 20-гадовага Аляксандра Шасцюка. Нападаючы маладзёжнай зборнай ужо паспеў няўдала з“ездзіць за мяжу, на беларускім узроўні паказваў сябе нядрэнна, але ж на рахунку Шасцюка восем галоў за 41 матч за брэсцкае «Дынама» ў вышэйшай лізе – узровень пакуль не вышэйшы, чым у ранейшых форвардаў БАТЭ. У клубе відавочна разлічваюць, што гулец пачне прагрэсаваць у Альшэўскага.
Аднак маладым футбалістам часта не хапае стабільнасці на працягу сезона, і рабіць такога форварда асноўным, маючы чэмпіёнскія амбіцыі, было б рызыкай для трэнера. Таму нядзіўна, што ў БАТЭ знайшлі яшчэ аднаго нападаючага – з добрым вопытам.
31-гадовы Дзяніс Лапцеў, які скасаваў кантракт з маскоўскім «Тарпеда», выглядае лагічным выбарам для Барысава. Альшэўскі не так даўно працаваў з форвардам – у 2021-м яны перасекліся ў «Руху», дзе трэнер пратрымаўся 18 тураў. Да таго моманту брастаўчане знаходзіліся ў барацьбе за медалі, а Лапцеў меў у актыве нядрэнныя 7+4 па «гол+пас».
У Альшэўскага футбаліст працягнуў карыстацца адным з галоўных сваіх козыраў – уменнем гуляць галавой у варатарскай. Дзякуючы гэтаму Лапцеў не раз прыносіў па тры ачкі «Руху». Так, пацярпеў ад дзеянняў форварда «Слуцк» (1:0), калі Дзяніс апярэдзіў варатара пасля падачы вуглавога.
Адзіны мяч на рахунку Лапцева быў і ў гульні з мiнскім «Дынама» – тут 194-сантыметровы нападаючы паспеў падстроіцца пад нізкі мяч з элементамі акрабатыкі.
А чаго варты яго другі гол «Смаргоні» (5:0), калі брастанiн паразіў вароты ўдарам нажніцамі.
Такія здольнасці Лапцева будуць плюсам для БАТЭ, які часта дзейнічае ў пазіцыйнай атацы. Калі сапернікі пачнуць садзіцца нізка да сваёй штрафной, то ў барысаўчан сапраўды будзе план Б у асобе новага форварда, здольнага ў вялікай шчыльнасці абаронцаў абхітрыць сапернікаў.
Адзначым адну асаблівасць, якая была ў гульні Лапцева пры Альшэўскім. Форвард валодае нядрэннай хуткасцю, але ён не стараўся гуляць на лініі абароны ў спробах уцячы за спіны ў свабодную зону, а знаходзіўся крыху ніжэй. Такое трэнерскае рашэнне Альшэўскага можна патлумачыць тым, што нападаючы не толькі ўмее завяршаць атакі, але і валодае добрымі дыспетчарскімі якасцямі. Вось дзве ўзроўневыя галявыя перадачы Дзяніса на Арцёма Канцавога, які гэтай зімой таксама стаў навічком БАТЭ.
А вось яшчэ адна патэнцыйная звязка у Барысаве. Лапцеў адрываецца ад абаронцаў БАТЭ ў глыбіню і робіць галявы пас на Дзяніса Грачыху – зараз яшчэ аднаго навічка «жоўта-сініх».
Як бачым, Альшэўскаму ў БАТЭ Лапцеў павінен спатрэбіцца. Па-першае, футбаліст ужо знаёмы з патрабаваннямі трэнера, што праяўлялася ў яго нядрэннай рэзультатыўнасці на полі. Па-другое, у Барысаве форвард сустрэне сваіх былых аднаклубнікаў па «Руху» Грачыху і Канцавога – а значыць, на полі могуць спрацаваць старыя сувязі.
