Сусед-лукашыст паставіў на футбол у Магілёве расіяніна з «пракуратуры» – профiльнага досведу няма, у клубе пакуль толькі расказвае пра працу

У 2022-м магілёўскі «Дняпро» быў беспрасветным аўтсайдэрам «вышкі» і заканамерна вылецеў у Д2. Цяпер клуб дэкларуе задачу па чарговым вяртанні ў эліту. Ужо з новым старшынём – у траўні Дзмітрыя Радзькова на пасадзе кіраўніка «Дняпра» змяніў Сяргей Капытаў, да нядаўніх часоў сілавік Лукашэнкi.

Пры сваім прызначэнні Капытаў асобна турбаваўся пра трансферны бан, які накладзены на «Дняпро». Але ў хуткім часе заявіў, што пытанне, маўляў, удалося вырашыць – бан заканчваецца 9 ліпеня, а з 10 чысла можна будзе рэгістраваць новых гульцоў. Таксама старшыня заявіў, што ўдалося вырашыць спрэчку з 2017 года, з-за якой клуб мог патрапіць пад iншы бан. Як атрымалася пазбавiцца ад усiх праблем? Капытаў заявіў: «Гэта не для прэсы, але прыйшлося шмат працы правесці, у тым ліку і асабіста мне».

«Трыбуна» вырашыла даведацца больш пра тое, як Капытаў апынуўся на футбольнай пасадзе і якімі былі першыя крокі функцыянера. Як аказалася, Капытаў, мякка кажучы, моцна перабольшвае свой уклад у апошнія клубныя справы.

Бан «Дняпра» і так мінуў – а ад іншага адбіліся і без новага старшыні

Гісторыя з трансферным банам у Магілёве пачалася яшчэ ў 2019 годзе. Тады ў вышэйшай лізе з'явіўся новы «Дняпро» – саюз старога «Дняпра», які вылецеў у Д2, і «Праменя», якi з цяжкасцю захаваў месца ў эліце. Аднак новы ФК затрымацца ў эліце не змог – увесь сезон адчуваў фінансавыя праблемы, у канцы года вылецеў па выніках стыкаў з «Рухам», пасля чаго знік.

У 2020-м шасцёра футбалістаў «Дняпра» ўзору-2019 сталі накіроўваць скаргі на тое, што так і не ўбачылі абяцаныя па кантрактах грошы. Сумы былі не самыя фантастычныя – у агульнай складанасці некалькі тысяч долараў за апошнія два месяцы ў клубе (усё астатняе было выплачана). Але ўласнік ФК Уладзімір Цяльпук прыняў рашэнне збанкрутаваць юрыдычную асобу – а ад банкрута чакаць грошай у Беларусі бессэнсоўна.

У гэты час нанова стварылі «Дняпро», які заявіўся ў Д3. Беларускія футбалісты сталі тэлефанаваць кіраўніцтву клуба, а таксама звяртацца ў АБФФ і рэжымныя «суды». Але ў выніку не атрымалі: «Дняпро» з 2019-га прызналі банкрутам, а прэтэнзіі да «Дняпра» з Д3 адпрэчылі з-за таго, што пад яго стварылі новую юрыдычную асобу.

А вось легіянеры пісалі адразу ў ФІФА – так зрабілі, у прыватнасці, армянін Арсен Бегларан, серб Зоран Марушыч, малдаванін Яўген Засавіцкі. І гэты шлях прынёс вынікі – ФІФА палічыла новы «Дняпро» правапераемнікам «Дняпра» з 2019-га, нягледзячы на змену юрыдычнай асобы, а таму абавязала новы клуб пагасіць даўгі.

Зоран Марушыч

Магілёўцы такое рашэнне прынялі – нават апеляцый не падавалі. Аднак «Дняпро» пратэрмінаваў прызначаныя тэрміны аплаты даўгоў, за што ў выніку атрымаў трансферны бан да 9 ліпеня 2023 года, прычым без магчымасці датэрміновага зняцця ў выпадку закрыцця фінансавых пытанняў. З таго часу клуб паспеў усё ж разлічыцца з былымі гульцамі «Дняпра» – здарылася гэта да прыходу Капытава. Таму лагічна, што з 10 ліпеня магіляўчане будуць ад абмежаванняў вызваленыя.

Яшчэ адна праблема была звязана з разглядамі па літоўцу Сігітасу Альберкісу, які гуляў за «Дняпро» у 2017-м. Сам ён прэтэнзій да клуба не меў, пераходзіў туды свабодным агентам, але быў маладым гульцом (толькі споўнілася 20 гадоў), а за такіх звычайна належыць кампенсацыя роднай школе. Неўзабаве прэтэнзіі пачала прад'яўляць «Круоя», выхаванцам якой з'яўляўся абаронца. Але УЕФА ўстала на бок магіляўчан, бо «Дняпро» прад'явіў дакумент, што школа не мае фінансавых пытанняў па гульцу (чаму літоўскі клуб потым усё роўна пайшоў судзіцца, засталося незразумелым).

Аднак у 2020-м раптам актывізавалася літоўская федэрацыя футбола – ужо яна спрабавала праз УЕФА атрымаць кампенсацыю памерам аж у 114 тысяч еўра, а ў адваротным выпадку накласці на магілёўскі клуб бан. Гэтую прэтэнзію ў еўрапейскай арганізацыі разглядалі вельмі доўга – але ў чэрвені 2023-га ўсё ж такі вырашылі, што падстаў для выплат па-ранейшаму няма, адпаведна, санкцыі «Дняпру» не пагражаюць.

Капытаў тут жа заявіў пра сваой вялікі асабісты ўклад у поспех справы. Аднак, як удалося даведацца «Трыбуне», новы кiраўнiк банальна назіраў з боку, чым скончыцца разбіральніцтва ва УЕФА наконт літоўца, і ніяк не ўплываў на працэс – ды і ў прынцыпе не мог гэтага зрабіць. Ну а зараз, калі ўсё вырашылася на карысць клуба, папросту прыпісаў «перамогу» сабе. Так у імкненні падняць сабе аўтарытэт прадукты лукашэнкаўскай сістэмы паступаюць рэгулярна.

Стаў старшынём «Дняпра» па ініцыятыве суседа

Як часта бывае ў сучасным беларускім спорце, цяперашні старшыня футбольнага клуба ў мінулым зусім не быў звязаны з футболам. Але Капытаву, на яго думку, дастаткова таго, што ён увесь час хадзіў на матчы «Дняпра» (па запэўненнях, прапусціў толькі апошні год) і падтрымліваў гульцоў каманды – судзячы па яго словах, для гэтага карыстаўся сваім становішчам у рэжымнай іерархіі.

– На стадыёне «Спартак» асабіста бачыў «залаты» склад «Дняпра». У мяне да гэтага часу з многімі хлопцамі добрыя адносіны. У свой час аказваў ім пэўную дапамогу. Нядаўна я папрасіў, каб усім ветэранам перадалі: мы нікога не кінем і ўсю пасільную дапамогу акажам. І неабавязкова ў спартыўным плане, – казаў Капытаў адразу пасля прызначэння.

Наогул пра Капытава вядома няшмат. Ён ураджэнец расійскага Хабараўска, але яшчэ ў дзяцінстве пераехаў у Магілёў, дзе ўжо заканчваў школу. Ды так і застаўся ў Беларусі – праўда, сумарна 18 гадоў правёў у Мiнску, але гэта не перашкаджае старшыні «Дняпра» лічыць сябе магілёўцам.

Кар'еру Капытаў зрабіў у пракуратуры Лукашэнкi. У 2000-х працаваў якраз у Магілёве – рэжымным «пракурорам» па Ленінскім раёне гэтага горада, – і нават у 2007-м атрымліваў прэмію ад выканкама Лукашэнкі па Магілёве. Але потым перабраўся ў Мiнск – працаваць у пракуратуры Лукашэнкі па Мiнскай вобласці. Там ён стаў кантралёрам іншых «сілавікоў» – узначаліў аддзел па наглядзе за выкананнем заканадаўства ўпраўленнем Следчага камітэта Лукашэнкі па той жа Мінскай вобласці. Гэтую пасаду і займаў да нядаўняга часу. Сам Капытаў кажа, што яго даўно клікалі ўзначаліць «Дняпро» – «і 10 гадоў таму, і пяць», а свае нібыта адмовы тлумачыў і тым, што «працаваў у структуры, з якой не так ужо і проста сысці».

Былы супрацоўнік рэжымнай пракуратуры расказваў, што «сам гуляў у баскетбол». Магчыма, менавіта гэта дапамагло яму за час працы ў Мінску наладзіць цёплыя прыяцельскія адносіны з Юрыем Шаколам, які кіруе галоўным беларускім баскетбольным клубам – «Мінскам» (раней вядомым як «Цмокi»). Як распавялі «Трыбуне» суразмоўцы са свету баскетбола, Капытаў наведваў практычна ўсе матчы «цмокаў», а пасля нярэдка заставаўся ў кабінеце Шаколы, ды і наогул мог часам прыехаць у офіс клуба, каб пагутарыць і вырашыць нейкія пытанні з функцыянерам.

Чаму ж Капытаў усё ж узначаліў «Дняпро»? Па нашай інфармацыі, ініцыятарам змены кіраўніка клуба стаў кіраўнік выканкама Лукашэнкі па Магілёве Аляксандр Студнеў, які займае сваю пасаду з кастрычніка 2022-га і неўзабаве пасля прызначэння стаў разглядаць і пытанні працы «Дняпра». Студнеў палічыў Капытава найлепшым кандыдатам на футбольную пасаду, нягледзячы на адсутнасць якога-небудзь досведу ў спартыўным менеджменце.

Аляксандр Студнеў

За што ж чыноўнік Лукашэнка так прасоўваў супрацоўніка рэжымнай пракуратуры? Як нам удалося даведацца, у Капытава проста даўнія прыяцельскія адносіны і са Студневым. Яны наладзіліся яшчэ ў часы, калі абодва працавалі ў Магілёве і перыядычна сустракаліся на нарадах у лукашэнкаўскім выканкаме – Студнеў доўгі час быў звязаны з рэжымным кіраваннем камунальнай гаспадаркай і будаўніцтвам у горадзе. А яшчэ ў Магілёве Студнеў і Капытаў – суседзі па месцы жыхарства. Карацей, у наяўнасці тыповае для рэжыму прызначэнне «па знаёмстве». Студнёў, паводле нашай інфармацыі, сам прапанаваў ранейшаму кіраўніку «Дняпра» Дзмiтрыю Радзькову стаць намеснікам Капытава – і экс-футбаліст пагадзіўся.

Па словах нашых суразмоўцаў, знаёмых са справамі ў клубе, з моманту прызначэння, пра якое было абвешчана 8 чэрвеня, Капытаў пакуль нічым сябе не праявіў. Супрацоўнікі ФК чакаюць канкрэтных дзеянняў, каб ацаніць новага начальніка, хаця, вядома, прысутнічае і скепсіс у дачыненні да чалавека з зусім іншага асяроддзя ў футбольнай сферы.

Як распавялі нашы крыніцы, на дадзены момант у клубе праблем няма: трансферны бан сканчаецца, з фінансаваннем парадак, своечасова выплачваюцца ўсе заробкі, якія зараз складаюць ад адной да трох тысяч рублёў. Галоўнай задачай для Капытава лічаць не знішчыць тое, што ёсць. Ну і, вядома, ніхто не здымаў мэту вярнуцца ў «вышку». Пасля 11 праведзеных у Д2 сустрэч «Дняпро» ідзе чацвёртым, але ў другога «Лакаматыва» і трэціх «Баранавічаў» згуляна на матч больш, а апярэджваюць магіляўчан яны ўсяго на тры і два ачкі адпаведна.

Фота: mogilev.biz